یادداشتک | سیاسی‌ترین کنش منبری‌ها چیست
سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، باشگاه نویسندگان حوزوی
۱. محرم آمده است و جامعه در تکاپوی درک دنیایی جدید و معنوی است. دنیایی که حسین بن علی علیه‌السلام محورش است و کاسب و بقال و بنا و استاد دانشگاه و روحانی اش به کسوت منبری و پامنبری و سینه‌زن در می‌آیند. موجی که جامعه را یک شکل و یک دست می کند و جان‌ها را متحد.
۲. یکی از نقش‌های مهم این عرصه، نقش روحانیت است که هرچند در سال‌های اخیر و با پررنگ شدن جایگاه مداحی، افول کرده است؛ اما همچنان مؤثر است و حرکت بخش.
۳. دوگانه حوزه‌ی سکولار/انقلابی موجب شده است که خیلی از روحانیون برای فرار از برچسب سکولار، حتما در منبرهایشان مایه‌های سیاسی را بیشتر کنند. طلابی که غالبا مطابق درک جامعه، سیاست را در عریان‌ترین وجه‌ش فهم می‌کند. گمان می‌کند اگر اسمی از ساختارها، احزاب و فضای سیاسی نبرند، منبرشان آلوده به سکولاریسم شده است.
۴. شرایط ویژه امسال، رکود فراوان، مضیقه اقتصادی، افزایش صداهای ناراضی از عملکرد مسئولان، دغدغه طلاب را افزایش می دهد که حتما در دفاع از کیان و اصل نظامی اسلامی داد سخن بدهند. آنها که می خواهند قدمی جلوتر بروند احتمالا سیاست را تا جهت‌دهی جناحی هم جلو می‌برند و سخن از عبرت‌گیری رأی به رئیس جمهور فعلی می گویند. آنها که باز می‌خواهند بیشتر پیش بروند کمی هم چاشنی استکبار را داخل می‌کنند و احتمالا بروند سراغ «دکترین شوک» و نائومی کلاین. البته مقتضای حال مخاطب را نمی‌توان در طرح مسائل سیاسی نادیده گرفت؛ اما حرف نگارنده این سطور چیز دیگری است.
۵. اگر سیاست را به‌کارگیری بهینه ابزار قدرت بدانیم، به‌نظر می‌رسد اولا باید بتوان قدرتِ آن ابزار را حفظ کرد. کارکرد منبر «تذکر» و «آگاهی دهی» است. هرکدام از این دو را کم کنیم، قدرت و اهمیت منبر را فروکاستیم. اما قدرت و جذابیت بخش «آگاهی دهی» به نو بودن و جلوتر بودن‌ش است. لذا به روحانیون بزرگوار توصیه می کنم اگر سطح تحلیل‌شان را از کانال های تلگرامی گرفته‌اند، بدانند که دیگران هم آنها را شنیده‌اند. بدانید همان‌طور که شما کلیپ‌های دکترین شوک را دیده‌اید، دیگران هم دیده‌اند و گفتن‌ش جز تکرار مکررات نیست. پس اگر مطالعات تخصصی علی حده و طبعا متاعی جدید برای عرضه دارید که بفرمایید والا نفرمایید.
۶. آنچه اکنون و پس از ۴۰ سال، احساس مردم نسبت به نظام اسلامی را، بالا و پایین می‌برد نه توجیه تئوریک که کارایی نظام مدیریتی کشور است. توانایی دولت در تأمین اقلام ضروری، رفاه و ... است. در این میان نقش مردم می تواند دامن نزدن به شایعات، خرید نکردن بیش از نیاز، کمک به فقرای اطراف‌شان و ... باشد. تمام این مفاهیم را همان اخلاق سنتی پوشش می دهد. به عبارتی دعوت به اخلاق، امروز سیاسی ترین کنش طلاب می‌تواند باشد. منبرها را از دافعه سیاست زدگی پاک کنید. آنچه ما در سطح فردی و اجتماعی می‌توانیم انجام دهیم همین احیای اخلاق و رحم به یکدیگر در سطح خرد و کلان است. مردم و مسئولان را به مروت و انصاف دعوت کنید و این را مفیدترین حرکت برای نظم سیاسی موجود بدانید./۹۱۸/ز۵۰۴/س
مهدی وفایی